Co to jest zabudowa zagrodowa i co można budować w jej ramach – definicja, warunki

Właściwie żadne przepisy, nawet te dotyczące prawa budowlanego nie precyzują dokładnie czym jest zabudowa zagrodowa. Oczywistym jest jednak, że pojęcie to jest ściśle związane z rolnictwem, hodowlą czy leśnictwem. Warto więc najpierw wyjaśnić czym jest gospodarstwo rolne.

Zapraszamy do zapoznania się z tekstem, w którym tłumaczymy i rozwijamy pojęcie zabudowy zagrodowej. Wyjaśniamy co można budować w jej ramach i jakie warunki trzeba spełniać.

Gospodarstwo rolne

Kodeks Cywilny i Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego definiują gospodarstwo rolne jako grunty rolne wraz z leśnymi. To także budynki lub ich części, urządzenia, inwentarz i prawa dotyczące prowadzenia gospodarstwa rolnego. Warto również zaznaczyć, że powierzchnia takiej nieruchomości, albo łączna wielkość kilku nieruchomości, nie może być mniejsza nić 1 hektar.

Czym innym jest także tak zwane rodzinne gospodarstwo rolne. To gospodarstwo prowadzone przez indywidualnego rolnika, którego łączna powierzchnia użytków rolnych nie jest większa niż 300 hektarów. Rolnik indywidualny to z kolei osoba fizyczna, która spełnia następujące warunki:

• jest właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub też dzierżawcą nieruchomości rolnych. Ich łączna wielkość nie przekracza natomiast 300 hektarów,
• posiada niezbędne kwalifikacje rolnicze,
• przynajmniej 5 lat zamieszkuje w gminie, na której położna jest jedna z nieruchomości, która wchodzi w skład gospodarstwa rolnego. Przez ten okres osobiście zajmuje się i prowadzi to gospodarstwo rolne.

Zabudowa zagrodowa

Najogólniej mówiąc zabudowa zagrodowa to wszystkie budynki mieszkalne, gospodarskie i inwentarskie w danym gospodarstwie rolnym, hodowlanym czy leśnym. Warto zaznaczyć, że przepisy prawa budowlanego nie precyzują tego pojęcia. Jednak jest to bardzo ważna kwestia, bowiem od tego, czy mamy do czynienia z zabudową ogrodową zależy wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Czy też takiej, dotyczącej uprawnień budowlanych.

W świetle przepisów prawa należy uznać, że zabudowa zagrodowa stanowi część gospodarstwa rolnego. Jasno wynika to z art. 6. ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ten przepis mówi, że zabudowa zagrodowa zawsze związana jest z gospodarstwem rolnym: Przepisów ust. 1 pkt. 1, nie stosuje się do zabudowy zagrodowej, w przypadku gdy powierzchnia gospodarstwa rolnego związana z tą zabudową przekracza średnią powierzchnię gospodarstwa rolnego w danej gminie.

Kolejna ustawa, z której możemy dowiedzieć się nieco o zabudowie zagrodowej, choć to pojęcie nie jest tam jasno zdefiniowane, to: 1. Pozwolenia na budowę nie wymaga budowa: 1) obiektów gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej: a) parterowych budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, b) płyt do składowania obornika, c) szczelnych zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności do 25 m3, d) naziemnych silosów na materiały sypkie o pojemności do 30 m3 i wysokości nie większej nić 7 m, suszarni kontenerowych o powierzchni zabudowy do 21 m2.

Mając na uwadze wszystkie te informacje może wywnioskować, że zabudowa zagrodowa nie powstaje w ramach działek budowlanych. Ale w ramach działek siedliskowych czy tych na gruntach rolnych oraz przeznaczonych na budowę budynków gospodarczych i mieszkalnych. Z tym że wyłącznie przez osoby, które posiadają status rolnika. W ustawach sprecyzowane są również przykłady elementów zabudowy zagrodowej. Mogą to być: płyty do składowania obornika, silosy na materiały sypkie, suszarnie kontenerowe albo zbiorniki na gnojówkę lub gnojowicę.

Definicja zabudowy zagrodowej według orzecznictwa sądów

Brak definicji ustawowej wymusił niejako stworzenie definicji powszechnej. Wyrok NSA z 4 grudnia 2008 roku II OSK 1536/07 tak objaśnia termin zabudowy zagrodowej. Przez pojęcie zagrody rozumie się zespół zabudować na terenie wiejskim lub podmiejskim składający się z domu mieszkalnego (chaty) i budynków gospodarczych (stodoły, obory, spichlerza). Zabudowania najczęściej otoczone płotem i ustawione wokół wewnętrznego podwórza.

Podsumowanie

Podsumowując, śmiało można wysnuć wniosek, że zabudowa zagrodowa to zabudowania, które skoncentrowane są wokół jednego głównego miejsca. Może być nim zagroda bądź podwórze. Taka zabudowa powinna spełniać dwie główne funkcje. Powinna być miejscem zamieszkania rolnika oraz miejscem jego pracy, jako rolnika. Obok tych budynków mieszkalnych powinny być usytuowane budynki gospodarcze, inwentarskie, hodowlane i inne, które potrzebne są do prowadzenia gospodarstwa rolnego.